EN | TR

YILAN KARTALI (Cırcaetus Gallicus Short-ToedEagle)

Telli Turna Doğa Derneği

31 Tem 2024

İri, uzun kanatlı ve açık renkli bir yırtıcıdır. Balık kartalından daha büyük ve daha geniş kanatlıdır. Alttan başı ve kanat ucu koyu renkli, geri kalan kısımları beyaz üzerine enine koyu çizgilidir. Baş iri ve yuvarlaktır. Kuyruk ucu küttür. Dönerek yükselirken ve süzülürken kanatlarını yukarı kalkık veya düz tutar. Genel hatları ile bir şahine benzer. Sesi şahine benzer. Seyrek ağaçlık ve açık arazide bulunur. Besininin çoğunluğunu sürüngenler oluşturur. Gaga ucu ile kuyruk ucu arası ortalama boy uzunluğu 62-67 CM, Açık kanat uçları arası ortalama kanat açıklığı 185-195 CM,
Yılan kartalları başarılı uçucudurlar ve diğer akrabalarına oranla havada daha çok zaman geçirirler.500 metreye kadar yükselir ve süzülürler, avlanmalarını genelde bu şekildeyken, aşağı doğru keskin dalışlarla yaparlar  

TİGEM arazilerinde görev yapan personeller tarafından, arazide bitkin olarak bulunan yılan kartalı, doğa derneğine teslim edilmiştir. Yılan Kartalı için veteriner hekim kontrolü yapıldıktan sonra, Van Hayvan Hastanesine resmi yollar ile tedaviye gönderilmiştir. Kamuoyunun doğa korumaya olan ilgi ve dikkatini kuvvetlendirecek yönde ulusal ve yerel basında haber konusu olmuştur. Yılan kartallarının da diğer türler gibi doğadaki dengenin korunmasında önemli görevleri olup, tarımda kullanılan ilaçlamaların etkisi ile sayıları azalma yönündedir. Mevcut kayıtlarda; Nisan ve Ekim aylarına kadar batıda ürerler, göç için Ekimde ülkemiz üzerinden geçerek güneye giderler. Diye ifade edilmektedir. Ancak fotoğrafların çekim tarihleri ve Muş İl coğrafyasında yıllara yaygın olarak elde edilen saha kayıtları değerlendirildiğinde, türün, Muş İl coğrafyasında ürediği anlaşılmaktadır.

Muş, Malazgirt, Bulanık Ovalarında, bozkır ve çayırlı bölgelerde bahar, yaz ve güz dönemlerinde ve yıllara yaygın olarak tür hakkında bilgiler yazılı ve görüntülü olarak kayıt altına alınmıştır. İl sınırları içinde üreyen ve yerli olarak nitelendirilen kuşlar arasındadır. Türün görünüp gözlenmesi için en uygun zamanlar bahar, yaz ve güz dönemlerinde açık ve net görüş alınabilecek havalarda ova, bozkır ve çayırlı bölgelere yakın yerlerde gökyüzünde görüntülenmesi mümkündür. 

Beslenmesinde başlıca avı, adından da anlaşılacağı gibi yılanlardır.150 santime kadar ve daha yukarı boylarda yılanları avlarlar. Kurbağalar, kertenkeleler, omurgasılar ve küçük kemirgenler ile yiyecek sıkıntısı çekmeleri halinde küçük kuşları da avlarlar. Yılanları ve diğer avlarını parçalamadan yutarlar. Uzun süre ve hareketsiz olarak havada askıda kalır gibi durabilirler. Kanat uçlarını hızlı ve seri çırparak havada hareketsiz gibi durup avlarını kollarlar. Açık ve ekili araziler, kıraç, taşlık, çalılık bölgeler,  kurak bölgeler ve bayırlar yaşam alanlarıdır;. Yuvalarını genellikle ağaçlarda yaparlar.